سینمای ما به اخرین سال های دهه نهم خود می رسد,سینمایی که بیشتر از عمرش پیر نشان می دهد چرا که کم بالا و پایین روزگار را ندیده است,کم رنجش نداده اند,اوایل هر فیلمی که ساخته می شد حکم سیاه مشق را داشت تا به دهه 30رسید و کودتای مرداد 1332,پس از ان سینما را جدی تر گرفتند هم سینماگران و هم تماشاچی های سینمای آن دوران بیایید سینمای گاها از رمق افتاده و گاها اعتلا یافته و مایه افتخارمان در سطح جهان را از منظر ستاره ها و سوپراستار هایش بررسی کنیم. در این مقاله از تاپ تینگ به معرفی 10 سوپراستار مرد سینمای ایران خواهیم پرداخت.
1.ناصر ملک مطیعی – اولین سوپراستار مرد سینمای ایران
پس از کودتا و در ابتدای دهه 30بازیگری جوان با قد و قامت تنومند و فیزیکی قابل در سینما میدرخشید کسی که با ان میمیک های خاص صورتش چون بالا و پایین انداختن ابروها و لب و لوچه ورچیدنش سال ها تنها حضورش چه به عنوان نقش اول و چه حتی حضوری حاشیه ای تر و نقشی سایه ای تر متضمن فروش فیلم در گیشه بود.
صحبت از ناصر ملک مطیعی است که شمایل قهرمانه و مردانگی هایش بر پرده نقره ای خیلی ها را به سینما و بازیگری راغب و علاقه مند کرد هم چون بهروز وثوقی که اتفاقا در لیست ماهم مهم ترین نام است.
از مهم ترین فیلم های وی که جایگاهش را در قامت یک سوپراستار تثبیت کرد می توان از فیلم های ولگرد (1331),گرداب(1332),چهار راه حوادث(1334)و چند فیلم دیگر که جملگی در دهه 30 ساخته شدند نام برد.
در دهه 40 با ظهور محمد علی فردین و درخشش ملک مطیعی در سایه او قرار گرفت و مرد دوم این دهه شد.
2. محمد علی فردین – دومین سوپراستار مرد سینمای ایران
محمد علی فردین کشتی گیر حرفه ای و حتی دارنده مدال نقره جهانی هم بود و سپس به سینما امد در ابتدای دهه 40 کم کم نامی برای خود دست و پا کرد و چهره شد تا اینکه در فیلم گنج قارون که ابتدا قرار بود ملک مطیعی نقش اول آن را ایفا کند اما به دلیل اختلاف بر سر دستمزد با سیامک یاسمی کارگردان فیلم فردین جایگزین وی شد و دست تقدیر شاید سرنوشت وی را به بهترین شکل رقم زد گنج قارون به گفته بسیاری از اهالی سینمای ان دوره و برخی نظرسنجی های غیر رسمی به قدری فورش داشت که علاوه بر اینکه پر فورش ترین فیلم تاریخ سینمای ایران شد بلکه در تهران 2,3 میلیونی آن زمان از هر 10 نفر فرد بالغ 8 نفر این فیلم را دیده اند.
فردین با این فیلم قهرمان تهیدستان و حاشیه نشینان شهری و شهرستان های کوچک شد و این روند قهرمانانه را گاها در هیبت کارگردان ,بازیگر تا اواخر دهه 40 و اوایل دهه 50ادامه داد تا اینکه سینمایی تحت عنوان سینمای موج نو که از این صنعت برای بیان فکر و مسائل عمیق تر و گسترده تر استفاده میکرد جای خود را در سینما باز کرد پس دیگر نیازی به قهرمانان خندان و همیشه پیروز نبود بلکه ضد قهرمانی عاصی و سخته و تنها لازم بود و اینگونه بود که بهروز وثوقی بت فردین را شکست و خود بر جایگاه وی تکیه زد.
3. بهروز وثوقی – سومین سوپراستار مرد سینمای ایران
روزی یکی از هم کلاسی های سابق خود را در خیابان بصورت اتفاقی میبیند و جویای احوالش میشود او هم میگوید که در کار دوبله و صداگذاری فیلم های خارجی مشغول است و از بهروز وثوقی هم می خواهد که روزی به استودیویی که در آن مشغول است سر بزند بهروز بواسطه این هم کلاسی سابق که کسی جز منوچهر اسماعیلی که از دوبلورهای درجه یک و بنام ان زمان بود وارد این هنر می شود و و به عنوان دوبلوری درجه دو و سه فعالیت می کند و تا اواخر دهه 40 در نقش هایی کم اهمیت و فیلم هایی کم اهمیت تر نقش افرینی هم می کند تا اینکه فیلم قیصر می رسد و سکوی پرتابی میشود هم برای او و هم برای کیمیایی ,فیلمی که آغازگر موج نو هم بود.
وثوقی اولین بازیگری بود که سینمای هنری و تجاری را با هم تلفیق کرد به طوری که هم نقش های چند وجهی و بی بدیلی ارائه می داد و هم فروش فیلم ها در گرو حضور وی بود .
ستاره بودن بهروز وثوقی تا انقلاب اسلامی ادامه داشت و کسی نمی داند که اگر ناچار به هجرت اجباری نمی شد در سینمای بعد از انقلاب چه جایگاهی می داشت.
4. جمشید هاشم پور – سوپراستار مرد سینمای ایران
تا اواسط دهه 60سینمای ما به دلیل جنگ و هم چنین مسایلی چون انقلاب فرهنگی و تغییر روند سینما داری و ورشکستگی بسیاری از سینماها اوضاع اصلا خوبی نداشت و سالانه تعداد فیلم های تولیدی ان به زور به عدد 30 می رسید اما در همین دوران قهرمانی در دل این سینما آفریده شد قهرمانی که برخلاف ستارگان پیشین چهره ی جذابی که نداشت هیچ بلکه با سری تراشیده هم مقابل دوربین ظاهر میشد این قهرمان که با فنون و هنرهای رزمی هم آشنا بود کسی نبود جز جمشید آریا که بعدها جمشید هاشم پور نامیده شد .
هاشم پور طی دو سه سال ابتدایی حضورش در فیلم هایی چون تاراج,عقابها و تیغ و ابریشم حسابی درخشید و فروش میلیونی را فیلم هایش تجربه کردند تااینکه ستاره بخت وی با سیاست سینماداران و متصدیان سینمای ان دوران مبنی بر عدم ستاره سازی و توجه بیشتر به هنر بازیگری یک بازیگر خیلی زود افول کرد.
5. ابوالفضل پور عرب – سوپراستار مرد سینمای ایران
پس از دوران عجیب و غریب و پر حادثه سینمای ایران در دهه 60 هم چون سانسورهای بیش از اندازه و گاها بی علت و اتفاقاتی جشنواره فجر که منجر به مهاجرت وی به سوئد شد سال 70 فرا رسید و گل سر سبد این سال فیلم عروس بهروز افخمی بود که دو ستاره جوان و خوش سیما رو تقدیم سینمای ایران کرد ابوالفضل پور عرب و دیگری نیکی کریمی.
پور عرب به مدت ده سال مرد اول سینمای ایران بود حضوری که تقریبا فروش بالای یک فیلم را تضمین میکرد فیلم های چون مردی از جنس بلور,مردی شبیه باران ,نرگس و دست های آلوده تا ابتدای دهه 80نام وی را بر سر در سینماها محکم کوبیده بود تا ایتکه به دلایلی نا چندان معلوم و البته بیماری سختی که گریبان گیرش شد در دهه 80 به شدت کم کار و این اواخر هم فیلم هایی بی نهایت سخیف و سست را برای نقش افرینی انتخاب می کند حضوری که باعث نمی شود مردم به خاطر دیدن اش سینما بروند و گاها فیلمهایش در حدود 80 میلیون هم فروخته است که رقمی بی نهایت نازل و کم است.
6. فریبرز عرب نیا
دهه هفتاد با مرد اولش ابوالفضل پورعرب و معرفی فریبرز عرب نیا توسط مسعود کیمیایی از نیمه ی این دهه و بازی های به یاد ماندنی پرویز پرستویی چه در درام هایی جنگی چون آزانس شیشه ای و کمدی هایی چون لیلی با من است , مرد عوضی , عشق شیشه ای ومومیایی 3 سپری شد و کم کم در اواخر این دهه جوان هایی تازه نفس و خوش چهره با چشمان رنگی جایگزین انها شدند.
7. محمدرضا فروتن
در سال 1377فیلم مهمی تولید و اکران شد فیلمی که برای هدیه تهرانی سیمرغ بلورین به ارمغان آورد و بازیگری توانا و قابل رو بیش از پیش به اهالی سینما معرفی کرد ,محمدرضا فروتن در نقش مقابل تهرانی در این فیلم حسابی از پس نقش چند بعدی اش بر آمد ,نقشی که در آن همسر تهرانی است و حسابی فردی بدبین و شکاک و البته سادیستیک است و خیلی شبیه به نقش نیکلسون در درخشش کوبریک بود.
پس از این فیلم فروتن در فیلم های اعتراض کیمیایی ,متولد ماه مهر احمدرضا درویش و شب یلدای کیومرث پوراحمد حسابی خوش درخشید تا اینکه با ورود به دهه هشتاد به تدریج با انتخاب های غلط و بی توجه به کارگردان اثر و فیلمنامه خود را تبدیل به کلیشه ای برای علاقه مندان به سینما کرد.
8. بهرام رادان
بهرام رادان یکی دوسال پس از فروتن چهره شد در فیلم شور عشق نادر مقدس .
رادان که در ابتدا به واسطه ی چهره و خصوصا چشمان آبی رنگش وارد سینما شده بود آهسته آهسته با انتخاب ها و بازی هایی بی نقص جای خود را در سینمای هنری و پیوند زدن ان به گیشه باز کرد با فیلم های آواز قو,آبی و رز زرد داریوش فرهنگ.
رادان حتی در نیمه این دهه و سال 1385 با فیلم سنتوری مهرجویی به سیمرغ هم رسید اما در ادامه و نیمه دوم دهه هشتاد با انتخاب هایش حسابی از چشم کارگردان ها و تهیه کننده ها افتاد انتخاب هایی که نه تنها منجر به شکست تجاری مطلق فیلم ها می شدند بلکه به شدت هنر بازیگری خود وی را هم زیر سوال می بردند که نمونه بارز ان فیلم ازدواج صورتی است.
9. محمدرضا گلزار
محمد رضا گلزار را خیلی ها فاقد هنر و استعداد بازیگری می دانند اما چه خوشایندتان باشد و چه نه اورا بسیاری از مردم دوست دارند و بخاطرش به سینما و دیدن یک فیلم می روند و فرقی نمی کند که نقش اول یک فیلم باشد یا تنها حضوری چند دقیقه ای داشته باشد فقط به واسطه ی حضور وی آن فیلم می فروشد خیلی هم می فروشد.
در کارنامه محمدرضا گلزار جز دو فیلم سام و نرگس ایرج قادری و بوتیک نعمت الله که فیلم هایی بیشتر هنری و مبتنی به قصه گویی هستند سایر فیلم های کارنامه ی بلند بالایش را ن فیلم هایی نه چندان جدی و قابل تامل تشکیل می دهند اما حتی چند سال زندگی کردن در خارج از کشور و عدم حضور در سینمای ایران و هم چنین پرداختن به فعالیت هایی چون مربی گری والیبال و نوازندگی و خوانندگی و منتشر کردن آلبوم موسیقی چندان نتوانسته محبوبیت اورا کاهش دهد که گواه ان فروش نزدیک به 20 میلیاردی فیلم آینه بغل.
10. شهاب حسینی
شهاب حسینی را نه می توان از جنبه سیمای ظاهری و رنگ چشمانش به سه نفر آخر این لیست شبیه دانست و نه در طریق ورود به این حرفه.
حسینی با نام کامل سید شهاب الدین حسینی با اجرای برنامه تلویزیونی اکسیژن و حضور در چند سریال ملو درام چون پس از باران سعید سهیلی و پلیس جوان سیروس مقدم در تلویزیون چهره شد و پس از آن در فیلم هایی چون واکنش پنجم میلانی و شمعی در باد پوران درخشنده در نقش های مکمل ظاهر شد و خیلی آرام آرام و بی صدا و در سال 86 با فیلم سوپراستار تهمینه میلانی روند سوپراستار شدن خود را کلید زد و تا امروز هم تقریبا این روند را حفظ کرد و در ابتدای دهه پنجم زندگی اش مهم ترین جایزه فردی تاریخ سینمای ایران را هم ربود (وی برای فیلم فروشنده فرهادی نخل طلای کن را برنده شد).
و اما در پایان ذکر دو سه نکته را واجب دانستم یکی اینکه عمرسوپراستار بودن هیچ کدام از بازیگران لیست فوق به بیشتر از یک دهه هم نمی رسد و نکته دیگر اینکه شاید اگر عنوان سوپراستار و فقط فروش بالای فیلم های بازیگران مطرح نبود در این لیست از بازیگران مهم و به شدت قابلی که هرکدام وزنه ای در سینمای مان بوده اند هم می شد نام برد کسانی چون عزت الله انتظامی, علی نصیریان, مهدی هاشمی, خسرو شکیبایی و هم چنین بازیگرانی که خیلی جوانند و تازه وارد چون امیر جدیدی و نوید محمدزاده که هر یک سوپراستار مرد سینمای ایران به شمار میروند، و چندان نمی توان در مورد عمر آنان و اتفاقی نبودن درخششان قطعی حرف زد شاید گذشت زمان و تنوع یافتن کارنامه کاری شان بهترین پاسخ گوی ما باشد .
اخه حیف نیست اسم شهاب حسینی رو پیش بهترین بازیگر تاریخ سینمای ایران، آقا بهروز وثوقی بیارین؟
از شماره ۳ به بعد به ریالی نیارزه این طبقه بندی رو هرکس کرده اصلا معنی. سوپراستارو بلدی یانه لااقل. بهرام رادان را نمیذاشای اگر هم گذاشتی در لیست حداقل از گلزار پایینتر میذاشتی چطور شد رادان سوسول گلزار رو زد جلو دو تا سوپر استار تاریخ سینمای ایران. داهره فردین قبل انقلاب وگلزار بعداز انقلاب حالا این عرب نیا. و پورعدب رو چرا چپوندی تو این لیست کلا چتد تا مگه فیلم بازی کردن خنده داره لیستتان
خود من هم با شما کاملا موافقم.
اما خب من در ابتدای مقاله به این اشاره کردم که منظور از سوپر استار، به لحاظ فروش گیشه بوده و متاسفانه یا خوشبختانه این افرادی که شما نامشون رو بردین. در دوره ای به لحاظ میزان فروش در گیشه، سوپر استار محسو میشدند.